De meest bijzondere vogelsoorten opsporen in het Texelse landschap. Het voorjaar is er uitermate geschikt voor. TXNU ging op excursie met vogeldeskundige Klaas de Jong. Het werd een verrassende tocht.
Het is voorjaar. Dat betekent dat de vogels er op hun allermooist uitzien. ‘Het broedkleed noem je dat. Om indruk te maken op de vrouwtjes hebben mannetjes in het verenkleed fellere kleuren, glanstinten en accessoires als kleurvlekken en pronkveren’, vertelt Klaas. ‘Ze willen er in het broedseizoen op hun paasbest uitzien. Dat kost wel energie, daarom hebben ze die meestal niet het hele jaar door.’
Zwaluw
De excursie begint bij De Hors, waar we meteen oog in oog staan met de kuifeend, brilduiker, wintertaling, smient, kleine mantelmeeuw, grote zilverreiger en een nonnetje. ‘Iedere dag is het een nieuw avontuur. Het is altijd weer een verrassing wat je gaat zien. Vogels zijn zo fascinerend. Denk bijvoorbeeld eens aan een zwaluw van rond de veertien gram. Die vliegt van Texel naar Angola heen en weer, en in het voorjaar vindt hij hier op Texel z’n eigen nestje weer terug. Dat is toch bijzonder?’
Blauwe kiekendief
Onderweg komen we langs een blauwe kiekendief die zoekt naar een lekker maaltje, waarschijnlijk een woelmuis. ‘Dit is een bijzondere roofvogel. Er zijn maar tien paar in Nederland, dus we hebben geluk,’ vertelt Klaas. Even later spotten we een grote buizerd op een akker. Door de grote verrekijker van Klaas gaat er een wereld voor je open. ‘Op Texel komen veel vogels die voornamelijk in Scandinavië en het noordpoolgebied leven en ’s winters naar Afrika trekken om te overwinteren. Een heel groot deel maakt een tussenstop op Texel om genoeg voedsel binnen te krijgen – op het wad ligt altijd wel een lekker hapje klaar – om zo’n lange afstand te kunnen afleggen.’
Walhalla
Een mooi voorbeeld van een eendensoort die zich in de poolgebieden thuis voelt en die je toch op Texel kunt zien is de eider. Deze vertoont zich zelden in de rest van Nederland, alleen op de Wadden broeden ze. ‘Ze houden van schelpen, dus ze vinden het hier goed toeven. Een andere prachtige vogel is de blauwborst. Dit is een zangvogel, met zijn mooie kleuren een opvallende verschijning in de Nederlandse vogelwereld.’ Het leuke op Texel is dat vogels hier redelijk makkelijk vindbaar zijn. Plekken zoals de Hors, de Slufter, de Robbenjager en de hele oostkust zitten er vol mee. Recent is dat uitgebreid met de Prins Hendrik Zanddijk. ‘Texel is een walhalla voor vogels en daarom ook voor de vogelaars een ochtend kun je tijdens een vogelsafari zo zestig verschillende exemplaren zien, als je goed kijkt.’
Grootste kolonie ter wereld
Een vogel die je vast ziet als je vogels gaat kijken bij het Wagejot is de grote stern. Op Texel zit de grootste kolonie ter wereld. Deze telt wel 6,5 duizend koppels. Maar als je Klaas vraagt wat hij de mooiste vindt van alle vogels waarover hij vertelt, kan hij daar geen uitspraak over doen. ‘Een collega zei eens: ‘Je vraagt een moeder ook niet naar haar favoriete kind’, lacht hij.
Birdingbreaks
Regelmatig reist Klaas de trekvogels achterna. Voor Birdingbreaks – een reisorganisatie speciaal voor vogelreizen – gaat hij als reisleider vrijwel jaarlijks naar Spanje, Roemenië, Suriname en Gambia om bijzondere vogels te spotten. ‘In Gambia kijk ik graag naar de Klaas Koekoek,’ grapt Klaas. ‘Een fantastisch blinkend, smaragdgroen met wit vogeltje. Het mooie aan deze reizen is andere mensen kennis laten maken met de natuur en de dieren die er leven. Hoe meer je erover leert en ervan ziet, hoe meer je ervan gaat houden. En waar je van houdt, wil je beschermen.’ Voor het televisieprogramma In de ban van de Condor is Klaas afgereisd naar Georgië en Peru. ‘Dat was ook prachtig. Ik had het geluk dat ik alle reizen mocht meemaken, aangezien ik het programma won.’
Genieten van de kleine dingen
Het mooiste aan de vogelsafari’s vindt Klaas dat mensen door hem anders naar de natuur gaan kijken. ‘Men wordt bewuster en krijgt meer respect voor de omgeving. Als je vogels kijkt, let je op details. Daardoor zie je ineens veel meer. Het goed om je heen kijken wordt op den duur een eigenschap die je niet meer kunt uitzetten. Als je daarvan kunt genieten, is dat toch prachtig?’
