Het verhaal van Harold Kious en de gedenkstenen op Texel
Op Texel markeren gedenkstenen de plekken waar geallieerde vliegeniers hun laatste vlucht maakten. Deze stenen zijn stille getuigen van de Tweede Wereldoorlog. Bram van Dijk heeft zijn leven gewijd aan het opsporen van nabestaanden van deze helden. Zijn missie? Nabestaanden vertellen wat er werkelijk met hun geliefden is gebeurd. Dit jaar, tachtig jaar na de bevrijding, herinnert het verhaal van Harold Kious ons aan moed en opoffering van degenen die voor onze vrijheid hebben gestreden.
De crash boven de Waddenzee
Op 4 maart 1943 vertrok Harold Kious, co-piloot op een Amerikaanse B-17 bommenwerper, voor zijn achtste missie. Het doel: de spoorwegen in Hamm, Duitsland. De heenreis verliep zonder incidenten, maar op de terugweg werd het toestel geraakt door Duits afweergeschut. De schade was groot en de bemanning moest het brandende vliegtuig verlaten boven de ijskoude Waddenzee.
Kious probeerde te ontsnappen via de achterkant van het vliegtuig, maar de doorgang was geblokkeerd. Uiteindelijk vond hij een uitweg door een gat in de deur, erin geslagen door rondvliegende brokstukken. Terwijl kogels om hem heen vlogen, sprong hij in het ijskoude water. De kou was ondraaglijk en Kious verloor het bewustzijn. Wonder boven wonder werd hij uren later gered.
Heldendom op de veerboot
De redding van Kious was te danken aan de moedige Texelaars Kees Krijnen, Cornelis Boekel, Willem Griek en Piet Vlas. Ondanks het bevel van een Duitse officier om de Amerikaan niet te helpen, besloot kapitein Vlas anders. Met de woorden ‘Donder op, dit schip is van mij!’ negeerde hij de Duitse bevelen. Krijnen, Boekel en Griek brachten Kious veilig aan boord en leverden hem af bij de haven, waar de bezetters hem hebben opgepakt.
De ontmoeting na veertig jaar
In 1986, meer dan veertig jaar na de oorlog, werd Kious in New Mexico gebeld door Willem Bakker uit Nederland. Dit telefoontje leidde tot een emotionele hereniging met zijn redders. Kious ontdekte dat hij niet door de Duitsers, maar door moedige Texelaars was gered. In 1987 keerde hij terug naar Texel, het eiland werd zijn tweede thuis. Hij zag 4 maart 1943 ook wel als zijn tweede geboortedag.
Gedenkstenen als symbool van vrijheid
De herinneringsplaquette in Oudeschild eert de dappere reddingsactie en de mannen die hun leven riskeerden voor een onbekende. Het verhaal van Harold Kious is slechts één van de vele verhalen die in steen zijn vereeuwigd op Texel. Dankzij mensen als Bram van Dijk blijven deze verhalen levend, zodat wij tachtig jaar vrijheid niet alleen vieren, maar ook begrijpen.
De gedenkstenen worden onderhouden door de Texelse Veteranen. In het Luchtvaart- en Oorlogsmuseum Texel zijn meer verhalen te lezen van onze helden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ze herinneren ons eraan dat vrijheid nooit vanzelfsprekend is en dat de moed van enkelen het leven van velen kan veranderen.
----
The Story of Harold Kious and the Memorial Stones on Texel
For eighty years, Texel has honored the bravery of Allied pilots with memorial stones marking the sites of their last flights. One such story is that of Harold Kious, whose B-17 bomber was shot down over the Wadden Sea in 1943. After surviving the icy waters, he was rescued by courageous Texel locals who defied German orders. In 1987, Kious returned to Texel. These memorials, maintained by local veterans, remind us that freedom is never taken for granted.
----
Die Geschichte von Harold Kious und den Gedenksteinen auf Texel
Seit achtzig Jahren ehrt Texel den Mut alliierter Piloten mit Gedenksteinen an den Orten ihrer letzten Flüge. Ein Beispiel ist Harold Kious, dessen B-17-Bomber 1943 über dem Wattenmeer abgeschossen wurde. Er überlebte das eisige Wasser und wurde von mutigen Texelern gerettet, die deutsche Befehle ignorierten. 1987 kehrte Kious auf die Insel zurück. Diese Gedenksteine erinnern uns daran, dass Freiheit nicht selbstverständlich ist.